معاون فرهنگي و تبليغ سازمان تبليغات اسلامي : ماه رمضان فرصتي ارزشمند براي كسب فضائل نيك و نزديكي به خدوند متعال است

خبرگزاري "مهر" - گروه دين و انديشه : به نظر شما راز محبوبيت فريضه روزه ماه مبارك رمضان بين امت اسلامي در چيست؟

- حجت الاسلام اسكندري : روزه يكي از دستورات خداوند است و مؤمن هر قدر خدا برايش محبوب باشد دستور او هم محبوب خواهد بود، اين يك مطلب كلي است كه در ارتباط با همه احكام نوراني اسلام ساري و جاري است ولي روزه يك ويژگيهاي ديگري نيز دارد روزه موجب مي شود انسان از هواها، هوسها و شهوات مادي فاصله گيرد با فاصله گرفتن از اين امور يعني تقرب به خداوند تبارك و تعالي، طبيعي است هنگامي كه انسان احساس قرب به خدا مي كند آن چيزي كه وسيله قربش به خداوند شده براي او محبوب است.

روزه سپري است براي خشم و عذاب پروردگار و در نتيجه انسان در دامن مهر و عطوفت پروردگار قرار مي گيرد و فطرت آدمي، وجدان انساني و انديشه بلند و نوراني مؤمن هنگاميكه آنرا درك مي كند آن چيز برايش محبوب و دوست داشتني مي شود، به همين دلايل است كه مؤمن هم روزه و هم خود ماه رمضان را دوست دارد.

چگونه مي شود از ظرفيتهاي معنوي ماه مبارك رمضان بيشترين استفاده را برد و در جهت تعميق معنويت و دينمداري در جامعه بكار گرفت؟

يكي از كارهايي كه مي شود انجام داد اين است كه مردم توجه كنند ماه رمضان يك سهمي از زندگي آنان است و لذا سهم ماه رمضان را بايد بپردازند، يعني اينكه  مي بايست بطور طبيعي زندگي ما در ماه مبارك رمضان با ديگر ماهها تفاوت داشته باشد،  اگر اينطور شد، اين توجه بوجود آمد و سهم آنرا پرداختيم بطور طبيعي در معرض فيض اين ماه قرار خواهيم گرفت و از فيوضات آن نيز بهره مند خواهيم شد .

تأثير عبادت جمعي بسيار بيشتر از عبادت فردي است

بعد از اين توجه انسان در فضاهايي قرار مي گيرد كه آنجا مي تواند تأثيرات معنوي خود را داشته باشد مثل حضور مستمر در مساجد و اماكن مذهبي، درست است كه در منزل هم انسان مشغول به عبادت مي شود، اما هيچگاه عبادت و مناجات در منزل تأثير حضور در يك مجمع ديني كه مؤمن ديگري هم وجود دارد را نخواهد داشت. حضور در جمع مؤمنين، مساجد و اماكن ديني يكي از راههايي است كه مي شود فيوضات اين ماه را به خود اختصاص داد.

نكته ديگري كه حائز اهميت است اينست كه خداي تبارك و تعالي عنايت خود را به جمع بيش از فرد دارد. گاهي از اوقات ممكن است كه يك فرد استحقاق يك فيض را نداشته باشد اما با حضور در آن جمع مابقي استحقاق دريافت آن فيض را داشته باشند و از فضل پروردگار به دور است كه فيض را به يك جمعي  نازل كند و بعضي از آن فيض بهره مند شده و عده اي ديگر بهره مند  نشوند، بنابراين مردم خوب ما بويژه جوانان و نوجوانان حتما در اماكن عمومي مذهبي - ديني، مساجد و همچنين در مجتمع هاي مذهبي حضور پيدا كنند كه اين موضوع مي تواند انشاء الله تأثير خود را داشته باشد.

روزه مطلوب از نقطه نظر آيات و روايات چگونه روزه اي است؟

روزه اي مطلوب پروردگار و مورد قبول اوليا دين است كه آلوده به گناه و معصيت نباشد، روزه تنها نخوردن و نياشاميدن

روزه واقعي و مقبول، امساك از هر آنچيزي است كه انسان را به سمت گناه و حيوانيت سوق مي دهد

نيست، روزه يعني امساك از هر آنچه كه انسان را به سمت حيوانيت سوق مي دهد و لذا اگر بخواهيم يك روزه مطلوب داشته باشيم علاوه بر اينكه احكام فقهي آنرا مانند نخوردن و نياشاميدن را رعايت مي كنيم مي بايست مراقب چشم، زبان، دست و ديگر اعضا و جوارحمان باشيم و كسي از دست و زبانمان آسيبي نبيند، حرمت كسي بوسيله ما شكسته نشود، آبروي كسي به وسيله ما ريخته نشود و به حقوق ديگران نيز تعدي و تجاوزي صورت نگيرد كه مجموع اينها يك روزه مطلوب مي شود.

يك ارتباط خاصي بين اين ماه و قرآن وجود دارد، درباره اين ارتباط و در خصوص فضايل قرائت قرآن در اين ماه توضيح دهيد.

ماه مبارك رمضان ظرف زمان نزول قرآن كريم است،  يعني قرآن كريم در ماه رمضان نازل شده است، بنابراين مهمترين مسئله اي كه به ماه مبارك رمضان ارزش داده است قرآن كريم است. 

شايد اينكه در روايات معصومين اين همه درباره فضيلت خواندن قرآن كريم در ماه مبارك رمضان آمده بدين دليل است كه در اين ماه قرآن نازل شده است و مي خواهند توجه همگان را به معارف قرآن جلب كنند، يعني تنها تلاوت به تلاوت قرآن اكتفا نشود، اگر چه تلاوت قرآن اجر و ثواب خود را دارد اما در ماه رمضان مي بايست توجه ويژه اي به مسئله قرآن كريم اعمال شود تا ما در اين اقيانويس ژرف و بي انتهاي معارف الهي، بعنوان برنامه زندگي انسهانهايي كه مي خواهند به اوج قله معرفت، شناخت و محبت پروردگار برسند به اين كتاب رجوع كنند و لذا به ما گفته شده است كه قرآن را با تأمل و تءأني بخوانيد و همراه با تلاوت قرآن تدبر در قرآن داشته باشيد.

انسان گرفتارامروزي در گرداب مدرنيته كمتر مجال مي يابد تا شبي را در حال معنوي خود به صبح برساند، لذا اين فقط در شب قدر ميسر است به نظر شما چگونه مي شود از اين ويژگي منحصر به فرد در اين شب استفاده كرد؟

نكته مهم در مورد ليلة القدر اين است كه انسان بطور كامل خود را از مسائل زندگي دنيايي فارغ  كند و راز اين هم كه گفته اند احيا گرفته و تا سحر بنشينيد همين است، يعني كسي كه مي خواهد با توجه به اين غوغاهايي كه در زندگي مادي و شبانه روزي او وجود دارد و سرو كارش با مسائل مادي است اگر بخواهد اين روح و معنويت خود را تقويت كند مي بايست  آن يك شب بطور كامل خود را از همه اين مباحث جدا و ارتباطي عميق و واقعي با خداي خويش برقرار كند .

در شب احياء انسان مي بايست در جمع حضور پيدا كرده و ارتباطي عميق با خداوند متعال برقرار كند، اينطور نباشد كه ما يك مراسم صوري برگزار كنيم و يا خواسته باشيم تنها يك نمايش داده باشيم كه البته اين در باب تعظيم شعائر الهي باز هم خوب و پسنديده است اما خود فرد مي بايست تلاش كند بهره كافي را از آن شب ببرد.

نكته ديگري كه حائز اهميت است و مي تواند تأثيرگذار باشد اين است كه انسان توجه كند به عالم ملكوت يعني همه نگاه وي، نگاه مادي نباشد و با دل به عالم نگاه كند، آنهايي كه در ليلة القدر با دل به عالم ملكوت نگاه مي كنند شاهد رفت و آمدها و فرود و صعود فرشتگان از عالم بالا به زمين و از زمين به بالا هستند و بدانند كه بين زمين و آسمان را فوج فوج ملائكه ها پر كرده اند و اينها هم حاصل فيوضات پروردگار از عالم بالا، مقدرات الهي، سلام خاص و ويژه پروردگار بر انسان كامل و حجت خدا بر روي زمين هستند و هم اينكه مناجاتها و عبادتهاي مؤمنين را به عالم بالا مي برند و در آن شب اين فرشتگان براي مؤمنين طلب استعفار مي كنند و لذا توجه به اين نكته ها مي تواند انسان را از ليلة القدر بخوبي بهره مند سازد.

چگونه مي توانيم فضايلي را كه در طول ماه رمضان به دست آورده ايم در تمام روزهاي سال تا ماه رمضان سال آينده در وجودمان حفظ كرده و از توفيقاتشان بهره مند شويم؟

بايد اولا بسياري از برنامه هاي ماه مبارك رمضان را تداوم دهيم مثل تلاوت قرآن، اينطور نمي شود كه ما فقط اين برنامه ها را در ماه رمضان انجام دهيم، لذا مي بايست حتي المقدر بعد از ماه رمضان هم تداوم دهيم و دعاها، مناجاتها و ارتباطهايي را كه با خدا داريم نيز حفظ كنيم .اين از يك سو و از سوي ديگر براي حفظ اين سرمايه نياز است كه فيوضات كسب شده را از دستبرد شياطين و وسوسه هاي شيطاني حفظ كنيم لذا به سمت گناه نرويم و معصيت نكنيم كه اگر اين مواظبتها و مراقبتها انجام شود بطور قطع و يقين دستاوردهاي ماه مبارك رمضان تا سال بعد حفظ خواهد شد.

فلسفه پايان ماه مبارك رمضان، با عيد فطر چيست ؟

چند نكته بسيار مهم در اين مورد وجود دارد يكي اين است كه انسان عيد را در ارتباط با موفقيتهاي خود مي گيرد، عيد به معناي شاد و مسرور بودن است و خوب هنگاميكه ما مي خواهيم شاد و مسرور باشيم بطور معمول در مواقعي كه موفق نيستيم شادي نمي كنيم و هنگاميكه موفق مي شويم در امري شادي كرده و جشن مي گيريم. از آنجا كه مؤمن در طول يك ماه خود را موفق مي بيند و شاد است، به دليل اين خوشحالي عيد و جشن مي گيرد .

نكته ديگري كه وجود دارد اين است كه فطرت آدمي يعني نشاط، عشق و تقرب به خدا، چون در طول ماه رمضان اين اتفاق افتاده 

عيد فطر بستري براي بروز شادي به مناسبت بهره برداري مناسب از بركات ماه مبارك رمضان است

و شكوفايي بوجود آمده است روز عيد فطر كه در حقيقت پايان همه مباحث است، محبت و علاقه انسان به خدا بر اساس آن فطرت دروني فراهم شده و لذا عيد فطر را مي گيرند براي اينكه آن عشق و محبت را به نمايش بگذارند و به ما گفته شده است شما با برگزاري نماز عيد و حضور در نماز جماعت روز عيد، اين جشن و سرور را نمايش دهيد، اما جالب است بدانيد در عيد فطر به مؤمن دستور داده شده است  كه زكات فطره بپردازد، معمولا انسان زماني كه احساس استغنا و دارايي مي كند به فكر بذل و بخشش به ديگران مي افتد و لذا از آن رو خودش را دارا و مستغني مي بيند و به شكرانه اين موضوع، بخشي از مال خود را به فقرا مي دهد.